شب 23، شب قدر است!

شب 23، شب قدر است!

آن شب قدرى که گویند اهل خلوت امشب است 

                                                          یارب این تاثیر دولت از کدامین کوکب است

در تعیین ((شب قدر)) اختلاف نظر است ، ولى از مجموع روایت هاى وارد شده در این موضوع و سیره پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت (علیهم السلام ) و اصحاب مى توان گفت :

شب قدر بودن شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان ، یقینى است . و شب هاى نوزدهم و بیست و یکم وسیله اى براى دست یافتن به آن است .

اینک به ادله اى چند در این خصوص اشاره مى شود:

الف ) از شیعه و اهل سنت نقل کرده اند که : عبدالله انیس انصارى (جُهَنى ) که در خارج مدینه مى زیسته و شرایطش طورى بوده که نمى توانسته زیاد به مدینه بیاید و از خیرات و برکات رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) استفاده کند روزى خدمت رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) شرفیاب شد و عرض کرد: من شتران و گوسفندان و کارگرانى دارم و منزلم از مدینه دور است ، ولى دوست دارم ، یک شب از شب هاى ماه رمضان را معین فرمایید تا سعى کنم به مدینه بیایم و در نماز حاضر شوم .

پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) مطلبى را به گوش او سرى فرمودند و پس از آن این مرد، شب هاى بیست و سوم ماه رمضان با شتران و گوسفندان و کارگران خود وارد مدینه مى شد.(1)

بعضى این روایت را با شب قدر تطبیق داده اند.

قرآن در شب 23 رمضان نازل شده است . از سوى دیگر بر حسب دو آیه از قرآن ، این کتاب آسمانى در ماه رمضان و در شب قدر نازل شده است ، بنابراین شب قدر شب 23 رمضان است

ب ) سفیان بن السمط گوید:

گفتم به ابی عبدالله:

((شبهایى که احتمال مى رود، ((شب قدر)) در آنها باشد، کدام است ؟))

حضرت فرمود:

((تسع عشره واحدى و عشرین و ثلاث و عشرین ؛ شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم است .))

پرسیدم : اگر کسى معذور باشد، به کدام شب بیشتر اهمیت بدهد؟ فرمودند:

((ثلاث و عشرین ؛ به شب بیست و سوم .))

پ ) از امام صادق (علیه السلام ) روایت است که فرمودند:

اندازه گیرى و تقدیر امور در شب نوزدهم انجام مى شود و سپس در بیست و یکم ، ابرام و مهیا براى امضا مى گردد و آن گاه در شب بیست و سوم ، امضا خواهد شد.

ت ) شیخ صدوق مى فرماید:

 بزرگان شیعه اتفاق کرده اند که شب قدر، بیست و سوم رمضان است .(2)

ث ) فتّال نیشابورى نیز مى نویسد:

((بیشتر مشایخ ما اتفاق کرده اند که بیست و سوم ماه رمضان ، شب قدر است .))(3)

اعمال مخصوص این شب نیز مؤ ید مدعاى ماست ؛ مثلا انجام دو غسل (اول و آخر شب ) و خواندن هزار مرتبه سوره قدر و تلاوت سوره دخان که نخستین آیه اش این است : (انا انزلناه فى لیلة مبارکة ).

ج ) در تفسیر گازر آمده است :

((عبدالله عمر گفت : در عهد رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) چند نفر از صحابه به خواب دیدند که شب قدر، شب بیست و سوم است . حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: خواب هاى شما موافق است ، هر که خواهد عبادتى کند، به شب بیست و سوم اهمیت دهد.))

چ ) و در خبر است که بنى سلمه جمعى را به مدینه فرستادند تا از رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) بپرسند که شب قدر، کدام شب است . به نزدیک حضرت آمدند و سوال کردند. حضرت در جواب پرسشى کردند: امشب چندم است ؟ گفتند: بیست و دوم . سپس پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: ((فردا شب .))

ح ) از امام صادق (علیه السلام ) منقول است که فرمودند:

از این روایت استفاده مى شود که "محققا شب بیست و سوم رمضان ، همان لیله جهنى است که در آن ، هر امر محکمى فیصله داده خواهد شد و در آن شب ، هر حادثه اى اعم از بلا، مرگ ، زندگى و روزى و تمام آنچه از حوادث الهى در این شب و سایر شب ها در طول سال واقع خواهد شد، معین مى گردد.

و سپس امام (علیه السلام ) مى افزایند:

خوشا به حال آن بنده اى که شب یاد شده را به رکوع و سجود احیا نماید و گناهان خود را در مقابل دیدگان مجسم کند و بر انجام آنها بگرید که اگر چنین کرد، امیدوارم که به خواست خدا ناامید نشود.))(4)

حفص بن غیاث از امام صادق (علیه السلام ) از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل کرده است :

انزل القرآن فى ثلاث و عشرین من شهر رمضان ؛(5)

قرآن در شب 23 رمضان نازل شده است . از سوى دیگر بر حسب دو آیه از قرآن ، این کتاب آسمانى در ماه رمضان و در شب قدر نازل شده است ، بنابراین شب قدر شب 23 رمضان است .

سید ابن طاووس رحمه الله مى گوید: ((طبق کشف و بیان، شب قدر همان شب بیست و سوم رمضان مى باشد.))(6)

پی نوشت ها:

1.وسائل الشیعه ، ج 7، ص 262؛ بحارالانوار، ج 94، ص 9 و دعائم الاسلام ، ج 1، ص 282؛ تفسیر نور الثقلین ، ج 5، ص 626

2.خصال ، ج 2، ص 102 و بحارالانوار، ج 94، ص 16.

3.روضة الواعظین ، ص 348.

4.بحارالانوار، ج 94، ص 4 و مستدرک الوسائل ، ج 7، ص 474.

5.الکافى ، ج 2، ص 628.

6.اقبال الاعمال ، ص 206.