آشنایی با فواید خمیازه!
سلامت نیوز: آیا خمیازه کشیدن به معنای خستگی و کسل بودن است؟ در ۹۰درصد موارد خمیازه کشیدن به دنبال افت اکسیژن در بدن فرد رخ می دهد.
آیا
خمیازه کشیدن به معنای خستگی و کسل بودن است؟ در ۹۰درصد موارد خمیازه
کشیدن به دنبال افت اکسیژن در بدن فرد رخ می دهد. برای مثال بعد از مدتی
نفس کشیدن بصورت مقطع و کوتاه، ناگهان شخص خمیازه کشیده و با این کار بدن
او میزان اکسیژن مورد نیاز را دریافت می کند، پس در حقیقت خمیازه پاسخی به
نیاز فرد به هوای بیشتر است، نه دلیلی بر خواب آلودگی.
● در خمیازه چه بخش هایی از بدن موثرند؟
خمیازه
یک بازتاب غیرارادی عصبی است که در آن، ابتدا بطور همزمان وارد کردن هوا
به درون ریه ها و کشیده شدن پرده گوش رخ می دهد و به دنبال آن، بازدم اتفاق
می افتد. در خمیازه، بخش های بسیاری از بدن به کار می افتند. اول، دهان
شما باز می شود و فک پایین می آید و اجازه عبور هرچه بیشتر هوا را می دهد.
سپس هنگامی که دم انجام می دهید، هوا درون ریه های تان را پر می کند، عضلات
شکم تان شل می شود و عضله دیافراگم که بین قفسه سینه و شکم است، به پایین
حرکت می کند. بعد از اینکه هوای تنفس شده ریه ها را پر کرد، مقداری از این
هوا در هنگام بازدم از ریه ها خارج می شود.
● دلایل خمیازه کشیدن
۱)
هنگامی که میزان دی اکسیدکربن خون بالا می رود و اکسیژن آن کم می شود، با
خمیازه کشیدن فرد اکسیژن بیشتری وارد بدن می کند. افزایش دی اکسیدکربن در
خون، باعث خواب آلودگی می شود و حتی نوعی مسمومیت ایجاد می کند که انسان را
به خوابیدن وا می دارد.
۲) خمیازه کشیدن راهی برای کنترل درجه حرارت مغز است. خمیازه، مغز شما را خنک می کند.
۳) خمیازه بخاطر تمایل به کشیدن عضلات بدن است.
۴) بی قراری و عصبی بودن هم بعنوان یک دلیل احتمالی خمیازه هستند.
۵) خمیازه کشیدن به افزایش هوشیاری فرد کمک می کند.
۶)
خمیازه کشیدن ناشی از واسطه های شیمیایی عصبی در مغز است که بر عواطف، خلق
و خو، اشتها و سایر پدیده های روانی اثر می گذارد. هر چه تعداد بیشتری از
این ترکیبات در مغز فعال شوند، تعداد خمیازه ها افزایش می یابد.
● مسری بودن خمیازه
بر
اساس یک نظریه، خمیازه کشیدن مسری است. علت مسری بودن خمیازه، ممکن است به
سلول های عصبی آینه ای (سلول های عصبی در قشر بخش پیشانی مغز) مربوط باشد.
● اثرات مفید خمیازه
۱) خمیازه کشیدن برای درمان مشکل صوتی افراد در صحبت کردن، کاهش هیجان و گرفتگی گلو استفاده شده است.
۲)
خمیازه کشیدن با قسمتی از مغز ارتباط دارد که مسئول رفتار اجتماعی و آگاهی
انسان است. خمیازه کشیدن، این قسمت از مغز را تحریک می کند.
۳) خمیازه، عمل طبیعی بدن برای تحریک مغز و سرحال شدن است.
۴) خمیازه، مکانیزمی برای آگاه ماندن است که در ۲۰ هفته اول زندگی جنینی بوجود می آید.
۵) در نوزادان خمیازه، باعث تنظیم ساعت طبیعی بدن می شود.
۶) خمیازه باعث تنظیم فشار داخل و خارج گوش می شود. خمیازه راه سریعی برای باز شدن گرفتگی گوش در اثر تغییر فشار هواست.
۷) خمیازه به کنترل دما و متابولیسم بدن کمک می کند.
۸)
خمیازه باعث کشیدگی ریه ها به سمت بیرون و اطراف بافت ها می شود. به این
ترتیب مانع از افتادگی راه های هوایی بسیار باریک می شود. این موضوع می
تواند علت خمیازه را که اغلب در موقع کم عمق شدن تنفس اتفاق می افتد توجیه
کند.
۹) خمیازه باعث توزیع ماده ای شیمیایی به نام «سورفاکتانت» می
شود. «سورفاکتانت» ماده ای چسبنده است که سطح کیسه های هوایی را پوشانده و
باعث باز نگه داشتن آنها می شود. عملکرد و مقدار مناسب این ماده برای
توانایی جنین در بیرون آمدن از رحم ضروری و حیاتی است. خمیازه باعث آمادگی
جنین برای تنفس می شود.
۱۰) به دلیل اینکه خمیازه باعث کشیدگی
ماهیچه ها و مفاصل و افزایش ضربان قلب می شود، ممکن است بعنوان عاملی برای
افزایش هوشیاری فرد بخصوص بعد از استراحت کردن باشد. این نظریه می تواند
توجیه کند که چرا ورزشکاران حرفه ای درست قبل از افزایش فعالیت، خمیازه می
کشند.
● خمیازه و بیماری
خمیازه کشیدن زیاد در بیماری
هایی که عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار می دهند، مشاهده شده است. خمیازه
کشیدن بیش از حد ممکن است در اثر تحریک بیش از حد عصبِ واگ که عروق را گشاد
می کند، رخ دهد. بروز این وضعیت ممکن است به یک مشکل قلبی از جمله سکته
قلبی و پارگی دیواره شریان آئورت اشاره داشته باشد.
خمیازه بیش از
اندازه، در بین افراد مبتلا به فلج چندگانه، بیماری لوگریک (نوعی بیماری که
باعث از بین رفتن سلول های عصبی مسئول حرکت ماهیچه ای می شود)، آسیب های
ناشی از رادیولوژی و در بین افراد تحت درمان پارکینسون مشاهده شده است.
خمیازه،
در موارد نادری می تواند نشانه ابتلا به سردرد میگرنی باشد. همچنین خمیازه
در بین افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمتر اتفاق می افتد.
● خمیازه و ورزش
شروع
ورزش بدون گرم کردن، به بدن فرصت تطبیق با تغییرات ایجاد شده در حالت تنفس
و گشاد شدن رگ های خونی را نمی دهد. نرمش قبل از ورزش باعث می شود، فرد
خمیازه بکشد. خمیازه کشیدن در شروع ورزش جای نگرانی ندارد.
منبع: روزنامه ابتکار