««کنگاور نیوز»»

کنگاور نیوز روایت فریاد کردن دوروی یک سکه است،گم شده ی همیشه ی انسان:حقیقت

««کنگاور نیوز»»

کنگاور نیوز روایت فریاد کردن دوروی یک سکه است،گم شده ی همیشه ی انسان:حقیقت

«یـلـدا» به روایت میرجلال‌الدین کزازی

«یـلـدا» به روایت میرجلال‌الدین کزازی


http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTs0LNly0lNdgeGuzhTFGstmcTS0jHV8P24EeqwiPKm6c3yXYY1Xg
یلدا واژه‌ای به معنی زادن است و از این‌روی نخستین شب از دی‌ماه چنین نام گرفته که بر پایه باور ایرانیان کهن، در این شب، مهر یا میترا زاده شده است.



این استاد زبان و ادبیات فارسی در آستانه‌ی شب یلدا اظهار کرد: مهر یا میترا چهره‌ای است با چند نمود در تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین که کهن‌ترین نمود، ایزد پیمان و دوستی است که از آن واژه مهر در این معنی بر جای مانده است.

او ادامه داد: دیگر نمود مهر نام دین‌آوری است که ۶۰ سال پس از تازش اسکندر گجسته به ایران و ۳۰ سال پس از برپایی جهانشاهی اشکانی در یکی از شهرهای خاوری ایران از دوشیزه‌ای به نام ناهید زاده شده است.

این پژوهشگر در ادامه با اشاره‌ به آیین مهرپرستی یا میتراییسم، گفت: این آیین در ایران روایی یافت و پس از آن در قلمرو جهانشاهی روم چند تن از پادشاهان این سرزمین به آیین مهر گرویدند.

کزازی افزود: این آیین در پی کشاکش‌های روزگار و ناسازی کسانی که با آن دمساز نبودند، اندک اندک از میان رفت؛ اما در ژرفای فرهنگ و تبارشناسی ایران بر جای مانده است.

او از خورشید به عنوان سومین نمود مهر یاد کرد و گفت: یادگار و بازتاب این نمود هنوز در زبان پارسی برجاست و اندک اندک مهر باستانی با خورشید درآمیخت و در باورشناسی مهری، خورشید، ستارگان و آسمان کارکردی بنیادین دارند.

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: به هر روی، ما هنوز نمادهای خورشیدی را بر خوان آیینی شب یلدا می‌بینیم که یکی از برجسته‌ترین و بنیادی‌ترین این نمادها، انار است که در رنگ و ریخت یادآور خورشید است.

او ادامه داد: در سالیان پسین هندوانه نیز بر این خوان افزوده شده است.

دکتر کزازی در ادامه درباره‌ی آیین‌ها و رسوم سنتی شب یلدا، عنوان کرد: در این‌باره آگاهی باریک و روشنی در دست نیست؛ زیرا آبشخورهای مهری از میان رفته؛ اما بر پایه‌ی آن‌چه که در خوان یلدا می‌بینیم، می‌توان رسم و راه‌های این آیین کهن را گمان زد.

به گفته‌ی کزازی، یک نمونه از این آیین‌ها دانه‌های خشک است که به شیوه‌ای رازآلود بر خوان شب یلدا می‌نهند و ایرانیان با این دانه‌ها و آجیل، مهر را به پاس دهش‌های او به جهانیان بزرگ می‌دارند.

او یادآور شد:

از سوی دیگر، شب یلدا در نخستین شب از دی‌ماه برگزار می‌شود که درازترین شب سال هم هست و در چنین شبی نیاز به خورشید و دمیدن آن بیش از هر زمان دیگری جان‌ها را برمی‌انگیزد و به شور می‌آورد.

کزازی ادامه داد: از این‌روی ایرانیان می‌کوشند این شب را با دمیدن خورشید به شیوه‌های گوناگون زنده بدارند که نشستن بر خوان شب یلدا، یکی از این آیین‌هاست.

این استاد زبان و ادبیات فارسی خواندن دیوان‌های شعر پارسی و خصوصا دیوان حافظ و فال گرفتن با آن و همچنین گرد یکدیگر برآمدن و به بزم نشستن و شب را در کنار خویشان و دوستان گذرانیدن را از دیگر آیین‌های کهن شب یلدا برشمرد.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد